Пасланне Аун Сан Су Чжы ўсім палітычным зняволеным

27 чэрвеня Аун Сан Су Чжы, легендарная бірманская актывістка, якая змагалася за свабодныя выбары ў сваёй краіне і правяла 15 з 20 апошніх гадоў пад хатнім арыштам, упершыню наведала Еўропу з афіцыйным візітам пасля свайго вызвалення.
У Осла яна нарэшце атрымала Нобелеўскую прэмію, якая чакала яе 21 год (з 1991) і пабывала ў Швейцарыі, Ірландыі, Вялікабрытаніі і Францыі.
У Францыі Аун Сан Су Чжы была прынята французскім прэзідэнтам і МЗС з пратаколам, адпаведным рангу кіраўніка дзяржавы. Яна таксама атрымала з рук мэра Парыжа статус Ганаровага грамадзяніна горада, прысвоены ёй ў 1994 г.

Пасля афіцыйнай часткі, падчас нефармальнай сустрэчы, Аун Сан Су Чжы сустрэлася з прадстаўнікамі грамадзянскай супольнасці і адказала на іх пытанні.
Ад імя грамадзянскай супольнасці Аун Сан Су Чжы прывітала Суэр Белхасен, Прэзідэнт Міжнароднай федэрацыі за правы чалавека (FIDH). У сваёй эмацыйнай ўступнай прамове, мадам Белхасэн рапавядала пра гады барацьбы за вызваленне Аун Сан Су Чжы і пра тое, якім сімвалам з'яўляецца гэтая сустрэча для ўсіх тых, хто верыў у яе, нягледзячы на ​​15 гадоў ізаляцыі і рэпрэсій.
Сваю прамову Суэр Белхасен скончыла заклікам не забываць пра тых, хто па-ранейшаму знаходзіцца ў зняволенні ва ўсім свеце з-за за іх праваабарончай ці апазіцыйнай дзейнасці. Яна паказала на апранутую на ёй футболку з партрэтам Віцэ-прэзідэнта FIDH і кіраўніка праваабарончага цэнтра "Вясна" Алеся Бяляцкага, які адбывае зняволенне ў Беларусі і адзначыла, што за гэтым пераследам стаяць сотні палітычных зняволеных па ўсім свеце, аб некаторых з якіх многія нават проста ніколі не чулі.
На сустрэчу была запрошана таксама Мутабар Таджыбаева, знакамітая ўзбекская праваабаронца, якая падвергнулася страшэнным катаванням ў зняволенні ў сваёй роднай краіне і цяпер жыве ў Францыі, а таксама спецыяльна прыбылі на сустрэчу сын Міхаіла Хадаркоўскага Павел і дачка Юліі Цімашэнка Яўгенія.

У адказ, Аун Сан Су Чжы выказала ўдзячнасць і падтрымку ўсё тых, хто змагаецца за вызваленне палітычных зняволеных у сваіх краінах і заявіла:

«Вязьні сумленьня усяго свету, я б хацела сказаць: Ніколі не адступайцеся ад сваіх прынцыпаў! Павага да чалавецтва пачынаецца з павагі да саміх сабе. Маё пасланне вам вельмі простае: калі вы паважаеце саміх сябе, не адмаўляйцеся ад сваёй барацьбы. І не думайце, што вы адны. Часта ў Бірме мы думалі, што мы адзінокія. Але наколькі мы памыляліся, я зразумела толькі падчас гэтай паездкі па Еўропе. Я шчаслівая, што менавіта туніская праваабаронца арганізавала гэтую сустрэчу. Я была здзіўленая, калі даведалася, што людзі ў Афрыцы, у арабскіх краінах, на Блізкім Усходзе, выказвалі нам сваю салідарнасць, маліліся за нас, жадалі нам поспеху. Гэта было адкрыццём, я думала, што мы так далёкія ад усіх...
Хтосьці тут згадаў слова "цуд". Мне ўспомніліся словы аднаго афіцэра, які змагаўся на баку саюзнікаў у Бірме падчас Другой сусветнай вайны: "Немагчымае мы робім кожны дзень. А вось на цуд трэба крыху больш часу."

Нагадаем, што бацька актывісткі, Аун Сан, першым далучыўся да антыгітлераўскай кааліцыі ў краіне, якая атрымала незалежнасць у абмен на згоду абвясціць вайну Вялікабрытаніі і ЗША і ўстаць на бок Японіі і Гітлера. Заснавальнік сучасных узброеных сіл М'янмы і ўдзельнік перамоваў ў 1947 годзе з Брытанскай імперыяй аб незалежнасці Бірмы, ён быў забіты разам з некаторымі іншымі членамі ўрада ў 1947 г.

У 1990 годзе ваенная хунта правяла ўсеагульныя выбары ў парламент. Партыя "Нацыянальная ліга за дэмакратыю" атрымала 59% галасоў, што прынесла ёй 80% мандатаў у парламенце. Лідару партыі Аун Сан Су Чжы забаранілі выстаўляць сваю кандыдатуру на выбарах, таму яна не заняла дэпутацкае месца. Нягледзячы на ​​гэтую акалічнасць, Су Чжы прадказвалі стаць прэм'ер-міністрам новага ўрада. Аднак вынікі выбараў былі адмененыя, калі ваенная хунта адмовілася аддаваць уладу. Аун Сан Су Чжы засталася пад хатнім арыштам у сваім доме ў Янгоне. У гэты час яна была ўзнагароджана Еўрапейскім парламентам Прэміяй імя Сахарава і годам пазней Нобелеўскай прэміяй міру. За Су Чжы Нобелеўскую прэмію атрымалі яе сыны, якія толькі праз гады зноў ўбачылі маці.
Аун Сан Су Чжы правяла пад хатнім арыштам па розных абвінавачваннях 15 гадоў на працягу 1988 - 2010 гадоў. Калі яна была пад арыштам, ёй забаранялі сустракацца з прыхільнікамі партыі і міжнароднымі наведвальнікамі.
1 красавіка 2012 года "Нацыянальная ліга за дэмакратыю» абвясціла, што Сан Су Чжы перамагла ў барацьбе за дэпутацкае крэсла. Пазней Аб'яднаная выбарчая камісія пацвердзіла яе перамогу і заявіла, што апазіцыйная партыя перамагла ў 43 з 45 акругаў, дзе праходзілі выбары. Меркавалася, што дэпутаты ўступяць у пасаду 23 красавіка, але апазіцыйныя парламентарыі адмовіліся прымаць прысягу, таму што ў яе тэксце ёсць абавязацельства абараняць канстытуцыю. На іх думку, прысяга павінна быць зменена і ўтрымоўваць толькі абяцанне паважаць канстытуцыю.

2 мая 2012 года дэпутаты ад «Нацыянальнай лігі за дэмакратыю» прынялі прысягу, нягледзячы на ​​тое, што яе словы не былі змененыя. Апазіцыйныя палітыкі вырашылі, што яны змогуць зрабіць больш, далучыўшыся да заканадаўцаў, чым працягваючы байкот. Гэта рашэнне, як праява палітычнай гнуткасці, было высока ацэненае Генеральным сакратаром ААН Пан Гі Мунам.