Першая перамога "Правіл Нэльсана Мандэлы": МУС унёс змены ў Правілы ўнутранага распарадку турмаў
Праваабаронцы «Магілёўскай вясны» атрымалі абнадзейваючы адказ з Дэпартамента выканання пакаранняў, паведамляе mspring.online. Раней яны накіравалі заяву на імя міністра ўнутраных спраў з просьбай выключыць з Правілаў унутранага распарадку (ПУР) папраўчых устаноў патрабаванне, якое прадпісвае ўсталёўваць на вокны камер металічныя шчыты-жалюзі ("вейкі"), якія ператварылі беларускія СІЗА ў сярэднявечныя вязніцы.
Умовы ў СІЗА па-за законам
Праваабаронцы хочуць выключыць супярэчнасці ў беларускім заканадаўстве. Міліцэйскія Правілы ўнутранага распарадку груба парушаюць санітарна-гігіенічныя нормы і, адпаведна, права грамадзян на здароўе, гарантаванае Канстытуцыяй. Акрамя таго, выкарыстанне металічных загарод, якія пазбаўляюць вязняў дзённага святла, супярэчыць Мінімальным стандартным правілам ААН у дачыненні абыходжання са зняволенымі.
Міліцэйскае кіраўніцтва прыняло дваякае рашэнне: металічныя шчыты-жалюзі пакуль не абвешчаныя па-за законам, але інжынерныя прыстасаванні на вокнах павінны мяняцца ў бок паляпшэння. Каменем перапоны стаў пункт 45 ПУР, які раней абвяшчаў:
"На вокны камер ўсталёўваюцца металічныя зварныя рашоткі, а пры неабходнасці - шчыты-жалюзі. З боку камер вокны прыкрываюцца кратамі, якія выключаюць доступ да шкла... "
Цяпер жа сітуацыя некалькі змянілася. Намеснік начальніка Дэпартамента выканання пакаранняў МУС Рэспублікі Беларусь Андрэй Дайліда паведаміў праваабаронцам, што "згодна з пастановай МУС ад 18.07.2019 года №197 у першы сказ пункта 45 кіраўніка 11 ПВР ўнесеныя наступныя дапаўненні "і іншыя альтэрнатыўныя інжынерныя загароды, канструкцыя якіх дазваляе прапускаць у камеру натуральнае асвятленне і адначасова забяспечыць надзейную ізаляцыю".
Праваабаронца «Магілёўскай вясны» Аляксандр Буракоў адзначае, што далей усё будзе залежаць ад актыўнасці грамадзян. Трэба кантраляваць, як начальства СІЗА і турмаў будзе рэагаваць на змены ў Правілах - гэта значыць, колькі "вейкаў" будзе зрэзана і што з'явіцца замест іх.
У будучыні, адзначае ён, стаіць задача заканадаўча забараніць прымяненне такіх канструкцый, як металічныя шчыты-жалюзі.
Адэкватнае МУС і неадэкватная пракуратура
Перапіска паказала, як ні дзіўна, вельмі адэкватнае разуменне праблем з боку МУС і зусім бянтэжыць непрафесіяналізм работнікаў пракуратуры, сцвярджае Аляксандр Буракоў.
Беларуская пенітэнцыярная сістэма састарэла і маральна, і фізічна. Адказы, якія давалі чыноўнікі ДВП МУС на працягу паўгадавы перапіскі паказвалі, што яны не супраць зменаў.
Але вось наглядны орган - пракуратура - раптам заняла супрацьлеглую пазіцыю.
Нацыянальны прававы Інтэрнэт-партал 24 верасня ўжо апублікаваў інфармацыю аб тым, што Міністэрства ўнутраных спраў ўнесла змяненні ва ўласную пастанову.
А пракурор Магілёўскай вобласці Аляксандр Чадзюк лістом ад 24 кастрычніка, гэта значыць, роўна праз месяц, напісаў у адказе праваабаронцам, што "абсталяванне камер магілёўскай Турмы №4 адпавядае патрабаванням заканадаўства Рэспублікі Беларусь". А наступны яго абзац мы прывядзем цалкам:
"З улікам праведзеных праверак, заключэнняў спецыялістаў УАЗ" Медыцынская служба Дэпартамента фінансаў і тылу МУС па Магілёўскай вобласці", адсутнасці зваротаў асуджаных на працягу шэрагу гадоў па пытанні недастатковай асветленасці камер турмы №4, падстаў для прыняцця мер па ўнясенню змяненняў, дапаўненняў у Правілы ўнутранага распарадку папраўчых устаноў, зацверджаных пастановай МУС Рэспублікі Беларусь №174 ад 20 кастрычнiка 2000 г., няма ".
У цяперашні час праваабаронцы накіравалі калектыўную скаргу на дзеянні пракурора Магілёўскай вобласці і яго намесніка на адрас Генпракурора краіны. Замест таго, каб дазваляць калізіі і ўстараняць супярэчнасці ў беларускім заканадаўстве, яны дублявалі адпіскі.
Цяжба выявіла новыя праблемы. Напрыклад, адзначае Аляксандр Буракоў, цэлы шэраг чыноўнікаў з самых розных сілавых ведамстваў раптам сталі ў адказах паўтараць кімсьці прыдуманую версію пра тое, што санітарнымі нормамі і правіламі не ўстаноўлены нормы натуральнага асветленасці для памяшканняў камернага тыпу. Да прыкладу, гэта сцвярджаў у сваім лісце начальнік Дэпартамента фінансаў і тылу МУС Віктар Дубавец.
Атрымліваецца, што ў турмах і СІЗА ўжо не дзейнічае беларускае заканадаўства? Або, трапіўшы ў турму, грамадзяне губляюць свае правы і становяцца людзьмі другога гатунку? Якія нормы дзейнічаюць у турме, калі кіраўнікі пенітэнцыярных установаў не лічаць патрэбным падпарадкоўвацца правілам, дзеючым на волі? Усе гэтыя пытанні патрабуюць тэрміновага адказу.
