"Мы падзяляем каштоўнасці, за якія вы змагаецеся. Мы салідарныя з вамі і верым у вас". Зварот удзельнікаў расейскіх рухаў да беларусаў
Больш за сто ўдзельнікаў расейскіх грамадзянскіх рухаў і арганізацый звярнуліся да грамадзянаў Беларусі са словамі падтрымкі і салідарнасці. Праваабарончы цэнтр "Вясна" публікуе тэкст звароту.
Дарагія сябры!
Мы выдатна разумеем, што ўяўная абыякавасць расійскай грамадскасці па адносінах да падзей, што адбываюцца ў Беларусі, можа спарадзіць цяжкае здзіўленне сярод яе грамадзянаў, якія змагаюцца цяпер за свабоду, праўду і сваю чалавечую годнасць.
Мы абавязаны вам сказаць: мы зусім не безуважныя да вашай барацьбе. Уся тая Расія, якая да сённяшняга дня здолела захаваць розум і гонар ва ўмовах шматгадовага ціску на асноўныя правы і свабоды і масіраванага ўздзеяння гіганцкай прапагандысцкай машыны, якая пакінула далёка ззаду савецкі агітпрап – з вамі і за вас. Мы са здзіўленнем і захапленнем сочым за грандыёзнымі падзеямі, што разгортваюцца на нашых вачах, – нараджэннем грамадзянскай нацыі ў ходзе масавага негвалтоўнага пратэсту. Мы не верым ніводнаму слову дыктатара і яго набліжаных, якія сутаргава спрабуюць утрымаць у сваіх руках уладу, што не належыць ім. Мы падзяляем каштоўнасці, за якія вы змагаецеся. Мы верым вам і верым у вас.
Мы з жахам і болем назіраем за зверствамі АМАПу ў Мінску і іншых гарадах Беларусі. З жахам і болем адчуваем мы сваё бяссілле, немагчымасць дапамагчы вам, асабліва відавочныя на фоне дакладнай, прыгожай і добрай сілы вашага пратэстнага руху. Менавіта гэта пачуццё – сапраўдная прычына маўчання многіх расейцаў: нам сорамна за сваё бяссілле.
Вядома, сацыяльныя сеткі – адзіны сегмент нашай інфармацыйнай прасторы, яшчэ не ўзяты пад кантроль пуцінскай цэнзурай – перапоўненыя расійскімі пастамі ў падтрымку вашай барацьбы за свабоду. Вядома, дзясяткі і сотні нашых суграмадзянаў – не толькі ў Маскве і Пецярбургу, але і ў іншых гарадах Расіі – пастаянна выходзяць на пікеты салідарнасці з беларусамі. Вядома, многія дзеячы расійскай культуры цалкам вызначана выказаліся з нагоды беларускіх падзей. Вядома, садружнасць расійскіх праваабарончых арганізацый выпусціла шэраг зваротаў з пратэстам супраць паліцэйскага гвалту і прававога беззаконня, што робіць у Беларусі Лукашэнка і яго падначаленыя. Вядома, некаторыя з нас працуюць з міжнароднымі структурамі і замежнымі партнёрамі ў вашу падтрымку.
Але мы выдатна разумеем, як недастатковыя гэтыя нашы намаганні і наколькі больш значных дзеянняў мае права чакаць народ Беларусі ад народа Расіі. Калісьці, у студзені 1991 года, сотні тысяч людзей выйшлі на вуліцы Масквы, каб прадэманстраваць салідарнасць з Літвой. Яшчэ шэсць гадоў таму на Марш міру супраць вайны з Украінай выходзілі дзясяткі тысяч чалавек. Сёння абыякавасць, апатыя, стомленасць, пачуццё безнадзейнасці, якія ахапілі нашых суграмадзянаў, не дазваляюць выйсці на вуліцу і дзясятку тысяч. У гэтым і складаецца велізарная розніца паміж нацыяй, на нашых вачах за кароткі тэрмін пераўтворанай у супольнасць свабодных і адказных грамадзян, і народам, які ўсё яшчэ не выйшаў са здранцвення, які перастаў адчуваць сябе суб'ектам гісторыі і палітыкі. Вам, што сталі моцнымі, сёння цяжка зразумець наша бяссілле.
Пакуль мы не ў сілах паўплываць на наш урад, які ганебна прызнаў легітымнасць дыктатара і фактычна спрыяе ўтрыманню яго ва ўладзе. Наш урад даўно разарваў сувязь паміж уладай і грамадзянскай супольнасцю і ставіцца да яе, як да ўнутранага ворагу. Галасы тых, хто салідарны з вамі – а такіх у нашай краіне нямала, – не чутны ні на расійскіх афіцыйных тэлеканалах, ні ў расійскай афіцыйнай прэсе: такім, як мы, туды ўваход забаронены.
Быць можа, прыклад братняга беларускага народа абудзіць Расію ад летаргіі. Гэта не выключана: мы не можам ведаць сцэнарыяў будучыні.
Але вы павінны ведаць: дэмакратычная Расія катэгарычна выступае супраць падтрымкі, якая аказваецца расійскім кіраўніцтвам Аляксандру Лукашэнку. І, само сабой зразумела, мы не станем маўчаць, калі наш урад паспрабуе распачаць якія-небудзь дзеянні, накіраваныя на знішчэнне або ўшчамленне незалежнасці і суверэнітэту Беларусі.
Мы ўсведамляем, што, не прымаючы непасрэднага ўдзелу ў вашай барацьбе, мы выглядаем у вашых вачах – ды і ў сваіх уласных – не самым лепшым чынам. Нажаль, сёння мы не можам дапамагчы вам амаль нічым, акрамя слоў салідарнасці і падтрымкі. Мы можам толькі сказаць: мы з вамі і жадаем вам перамогі. Спадзяемся, што заўтра мы зможам устаць побач з вамі і не адступіць. Нам вельмі важна, каб беларусы ведалі пра гэта.
За вашу і нашу свабоду! Жыве Беларусь!
3 кастрычніка 2020 г.
Удзельнікі расійскіх грамадзянскіх арганізацый і рухаў:
- Аляксандр Даніэль, член праўлення Міжнароднага "Мемарыяла"
- Юрый Джыбладзэ, Цэнтр развіцця дэмакратыі і правоў чалавека
- Ірына Фліге, НІЦ "Мемарыял", Санкт-Пецярбург
- Лілія Шыбанава, член Маскоўскай Хельсінкскай групы
- Валянцін Гефтэр, Інстытут правоў чалавека, Масква
- Святлана Ганушкіна, старшыня Камітэта "Грамадзянскае садзейнічанне", член савета і кіраўнік сеткі "Міграцыя і права" Праваабарончага цэнтра "Мемарыял"
- Наталля Еўдакімава, Праваабарончы савет Санкт-Пецярбурга
- Барыс Бяленкін, гісторык, член праўлення Міжнароднага таварыства "Мемарыял", дырэктар бібліятэкі таварыства "Мемарыял"
- Ігар Карлінскі, сябра Праваабарончага Савета Санкт-Пецярбурга
- Валерый Баршчоў, праваабаронца, сустаршыня Маскоўскай Хельсінкскай групы
- Юрый Несцераў, дэпутат Дзяржаўнай Думы Расіі 2-га склікання, член Праваабарончага Савета Санкт-Пецярбурга, член партыі "Яблоко"
- Марына Агальцова, адвакат, старэйшы юрыст Праваабарончага цэнтра «Мемарыял»
- Святаслаў Храмянкоў, старшыня Іркуцкай рэгіянальнай праваабарончай арганізацыі "Сібір без катаванняў"
- Таццяна Даруціна, член Праваабарончага савета Санкт-Пецярбурга
- Роберт Латыпаў, Пермскае краявое аддзяленне таварыства "Мемарыял"
- Іван Васільеў, супрацоўнік Пермскага "Мемарыяла"
- Дзмітрый Акунцаў, супрацоўнік Пермскага "Мемарыяла"
- Вітус Медыя, Паўночна-Заходняя грамадзянская академія
- Аксана Парамонава, "Салдацкія маці Санкт-Пецярбурга"
- Алег Арлоў, сябра Рады Праваабарончага цэнтра "Мемарыял", член Праўлення Міжнароднага таварыства "Мемарыял"
- Ніна Катэрлі, пісьменніца, сябра Праваабарончага савета Санкт-Пецярбурга
- Аляксандр Чаркасаў, старшыня Савета Праваабарончага цэнтра "Мемарыял"
- Сяргей Лукашэўскі, дырэктар Сахараўскага цэнтра
- Сяргей Давідзіс, праваабаронца
- Леанід Крыкун, адвакат, Міжнародная калегія адвакатаў "Санкт-Пецярбург"
- Магамед Муцольгаў, журналіст, праваабаронца, кіраўнік праваабарончай арганізацыі "МАШР"
- Валянціна Чараваценка, грамадская дзеячка
- Рыгор Дурнаво, АУС-Інфа
- Аляксандр Вярхоўскі, дырэктар Інфармацыйна-аналітычнага цэнтра "Сава"
- Георгій Сатараў, прэзідэнт Фонду Індэм
- Яўген Хасоеў, праваабаронца, юрыст ІРПА "Сібір без катаванняў"
- Галіна Жданава, праваабаронца, валанцёр ІРПА "Сібір без катаванняў"
- Павел Глушчанка, праваабаронца, валанцёр ІРПА "Сібір без катаванняў"
- Сяргей Навумаў, каардынатар "Паштоўкі" ў Хабараўскім краі
- Наталля Узнясенская, грамадзянская актывістка, Санкт-Пецярбург
- Айдана Фядосік, дырэктар АНО "Права кожнага"
- Ігар Сажын, праваабаронца, Сыктывкар
- Мікалай Сарокін, старшыня Кастрамскога "Мемарыяла"
- Надары Хананашвілі, дэпутат муніцыпальнага акругі Акадэмічная
- Ганна Шараградская, медыя эксперт, праваабаронца, Пецярбург
- Леанід Петрашыс, кіраўнік АНО "Грамадскі кантроль"
- Наталля Таўбіна, дырэктар Фонду "Грамадскі вердыкт"
- Дзмітрый Дуброўскі, гісторык, сябра Праваабарончага Савета Санкт-Пецярбурга
- Андрэй Суслаў, Камітэт за свабоду меркаванняў
- Алег Новікаў, Фонд " Грамадскі вердыкт"
- Міхаіл Шнейдэр, сустаршыня МГА Партыі народнай свабоды (ПАРНАС)
- Юрый Савенка, прэзідэнт незалежнай псіхіятрычнай асацыяцыі Расіі
- Любоў Вінаградава, член праўлення расійскага даследчага цэнтра па правах чалавека
- Асмік Новікава, сацыёлаг, Фонд "Грамадскі вердыкт"
- Ірына Пратасава, праваабаронца
- Сяргей Нікіцін, актывіст Amnesty International UK, былы дырэктар Amnesty International Russia
- Леў Панамароў, старшыня Нацыянальнай грамадскай арганізацыі "За правы чалавека"
- Ірына Кізілава, грамадзянская актывістка
- Вячаслаў Бахмін, сустаршыня Маскоўскай Хельсінкскай групы
- Галіна Арапава, дырэктар Цэнтра абароны правоў СМІ
- Ганна Пастухова, старшыня Екацерынбургскага таварыства "Мемарыял"
- Анатоль Свечнікаў, старшыня Свярдлоўскага рэгіянальнага аддзялення Расійскага таварыства "Мемарыял"
- Алена Макей, член Екацерынбургскага таварыства "Мемарыял"
- Святлана Астраханцава, выканаўчы дырэктар Маскоўскай Хельсінкскай групы
- Міхаіл Тумас, грамадзянскі актывіст, праваабаронца, расейская ЛГБТ-сетка
- Юрый Удовін, праваабаронца, Санкт-Пецярбург
- Алена Жамкова, выканаўчы дырэктар Міжнароднага таварыства "Мемарыял"
- Марына Пісклакова-Паркер, центр Ганна
- Аляксей Казлоў, Solidarus e.V., Berlin
- Алена Бялявая, дырэктарка нямецка-рускага абмену (Санкт-Пецярбург), к. паліт. навук, са-каардынатарка экспертнай групы па даследаваннях грамадзянскай супольнасці грамадзянскай форуму ЕС-Расія
- Вадзім Карасцелёў, выкладчык, грамадзянскі актывіст
- Сяргей Крывенка, член праўлення Міжнароднага таварыства "Мемарыял"
- Аляксей Сакалоў, кіраўнік НКА "Прававая аснова", Екацярынбург
- Алена Шахава, старшыня СПб ГА "Грамадзянскі кантроль"
- Аляксандр Піхоўкін, адвакат, нефармальнае аб'яднанне па абароне правоў адвакатаў "Раскамабарона"
- Наталля Дзядко, дырэктар Цэнтра садзейнічання рэформе крымінальнага правасуддзя
- Яраслаў Нікіценка, экалагічны і грамадзянскі актывіст
- Ігар Каляпін, праваабаронца, Камітэт супраць катаванняў
- Віктар Юкечаў, журналіст, дырэктар праваабарончага фонду "Так-так-так"
- Андрэй Блінушоў, член праўлення Міжнароднага таварыства "Мемарыял"
- Любоў Масеева-Элье, член савета Калужскага Руху "За правы чалавека"
- Андрэй Каліх, незалежны журналіст, грамадзкі актывіст
- Мікалай Шчур, Уральская праваабарончая група
- Таццяна Шчур, Уральская праваабарончая група
- Юлія Серада, член праўлення Міжнароднага таварыства "Мемарыял"
- Іван Паўлаў, адвакат, Каманда 29
- Дзмітрый Шаўчэнка, АНА "Грамадзянская ініцыятыва супраць экалагічнай злачыннасці"
- Уладзімір Кара-Мурза (мал.), гісторык, грамадскі дзеяч, старшыня Фонду Барыса Нямцова за свабоду
- Фелікс Рыўкін, грамадзянскі актывіст
- Віктар Шайко, удзельнік Руху "За правы чалавека"
- Усевалад Лухавіцкі, сустаршыня МПРА "Настаўнік"
- Леанід Перлаў, настаўнік, ганаровы работнік агульнай адукацыі РФ, член прафсаюза "Настаўнік"
- Іван Меньшыкаў, настаўнік матэматыкі, прафсаюз "Настаўнік", Санкт-Пецярбург
- Ганна Інюціна, настаўнік, член Савета МПРА "Настаўнік"
- Леў Штэрнберг, грамадзянскі актывіст
- Аркадзь Кузняцоў, прафсаюз "Настаўнік", Масква
- Яўгенія Літвінава, Праваабарончы савет Санкт-Пецярбурга
- Марына Дубровіна, адвакат
- Аніта Собалева, юрыст, выкладчык правоў чалавека
- Рыгор Міхноў-Вайтэнка, Грамадскі камітэт "Свабода сумлення"
- Надзея Агішава, дэпутат Пермскай гарадской Думы (партыя "Яблоко"), член праўлення Пермскага "Мемарыяла"
- Марына Рыхванава, грамадскі дзеяч, Іркуцк
- Ларыса Фяфілава, праваабаронца, Іжэўск
- Аркадзь Гутнікаў, юрыст, дырэктар Санкт-Пецярбургскага інстытута права
- Юрый Дзева, старшыня праўлення Пскоўскага таварыства "Мемарыял"
- Марына Балуева, прафсаюз "Настаўнік"
- Вольга Мірасава, сакратар прафсаюзу "Настаўнік"