Як у розных краінах адзначалі ўручэнне Алесю Бяляцкаму Нобелеўскай прэміі міру

У розных гарадах 10-11 снежня адбыліся сустрэчы з нагоды ўзнагароджання старшыні ПЦ “Вясна” Алеся Бяляцкага Нобелеўскай прэміяй міру. Урачыстая цырымонія супала з Днём правоў чалавека. Менавіта ў гэты дзень у 1948 годзе Генасамблея ААН прыняла Усеагульную дэкларацыю правоў чалавека.

Беларусы ў розных краінах арганізавалі трансляцыі ўручэння Нобелеўскай прэміі міру, якая адбывалася ў Осла, выходзілі на мітынгі ў падтрымку беларускіх палітзняволеных, збіраліся на супольныя размовы, дзе абмяркоўвалі сітуацыю з правамі чалавека ў Беларусі, а паплечнікі Алеся дзяліліся пра яго ўспамінамі.

Падчас анлайн-прагляду ў Вільні. Замест Алеся Бяляцкага, які ў зняволенні, узнагароду атрымала яго жонка Наталля Пінчук

Сумесны прагляд анлайн-трансляцыі ўручэння Нобелеўскай прэміі міру прайшоў у Вільні — у Цэнтры беларускай культуры і супольнасці (Беларускім доме). А пасля прагляду прысутныя падзяліліся сваімі ўспамінамі ад знаёмства з Алесем Бяляцкім і бачаннем яго дзейнасці. 

Людвіка Кардзіс, дырэктарка Беларускага музея імя Івана Луцкевіча ў Вільні

"Выразна памятаю 1989 год, другі сойм моладзевых суполак у Вільні. І Алесь падышоў да мяне і спытаў: “Як ты ставішся да адраджэння беларускага касцёла ў Вільні?” Я кажу: “Станоўча”. І ён сказаў: “Пайшлі”. І я вельмі выразна памятаю, як мы шлі ў стары горад у бок касцёла Святога Мікалая і ўвесь час гаварылі з ім. І фактычна гэта быў штуршок да адраджэння беларускага касцёла ў Вільні. Алесь — не толькі праваабаронца, але і хрысціянін.

Калі Алесь пасля першай сваёй адсідкі прыехаў ў Вільню, мы спаткаліся з ім і таксама гаварылі пра музей. Адразу пайшлі ў мэрыю і гаварылі пра лёс музея ў Вільні.

Я памятаю апошнюю нашу сустрэчу: Мы падышлі да гэтага будынку, на вуліцы Віленскай, 20 — і Алесь адразу выказаў сваё бачанне, як мусіць працаваць музей. Ён казаў, што музей павінен быць абавязкова".

Беларусы Любліна падчас акцыі салідарнасці

Беларусы Любліна падчас акцыі салідарнасці

Беларусы Любліна выйшлі, каб нагадаць пра важнасць правоў чалавека і падтрымаць палітзняволеных праваабаронцаў.

“Надышла нашая чарга абараніць тых, хто дзесяцігоддзямі змагаўся за правы чалавека ў Беларусі. У сітуацыі, калі самыя выбітныя праваабаронцы краіны знаходзяцца за кратамі, мы мусім стаць іх голасам. Мы мусім распавядаць пра парушэнні, падтрымліваць палітвязняў, распавядаць іх гісторыі і працягваць іх справу”, — заяўляюць беларусы.

Сустрэча беларускіх і польскіх праваабаронцаў у Беларускім моладзевым хабе ў Варшаве

На сустрэчы ў Хабе беларускія і польскія праваабаронцы паразмаўлялі аб сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі і аб магчымых супольных дзеяннях дзеля яе паляпшэння.

Алесь Лозка, старшыня Таварыства беларускай школы, падзяліўся успамінамі пра свайго паплечніка Алеся Бяляцкага і прыгадаў цікавы выпадак з яго жыцця:

"Алесь заўсёды быў чалавекам няўрымслівым, актыўным, неабыякавым да несправядлівасці. Ён адзін з першых пачаў адкрываць у Беларусі нефармальныя грамадскія арганізацыі.

Успамінаецца цікавы выпадак. Алесь прымаў актыўны ўдзел у дзейнасці БНФ. На адну з сустрэч арганізацыі ў Чырвоным касцёле прыйшоў супрацоўнік КДБ па прозвішчу Музук і пачаў перашкаджаць правядзенню мерапрыемства. Алесь на той сустрэчы з іншымі хлопцамі сачыў за парадкам і меў адпаведную павязку на рукаве. У сітуацыю ўмяшаўся нават Васіль Быкаў, які таксама там прысутнічаў. Алесь Бяляцкі вырашыў дзейнічаць рашуча: разам з хлопцамі яны ўзялі камітэтчыка пад рукі і спакойна вывелі на вуліцу.”

Беларусы Кракава падчас акцыі салідарнасці

ў Кракаве на цэнтральнай плошчы падчас беларуска-ўкраінскай акцыі быў выступ у падтрымку Нобелеўскага лаўрэата Алеся Бяляцкага

«Мы ганарымся выбітным суайчыннікам і жадаем яму і ўсім палітвязням хутчэй апынуцца на волі. Жыве Беларусь! Свабоду Алесю Бяляцкаму! Свабоду Вясне! Свабоду ўсім палітвязням!», — кажуць беларусы Кракава.

Беларуская акцыя салідарнасці 11 снежня каля помніка Мікалаю Каперніку ў Варшаве

11 снежня беларусы Варшавы зладзілі мітынг каля помніка Мікалаю Каперніку з нагоды Дня правоў чалавека і каб адзначыць ўзнагароджанне Алеся Бяляцкага Нобелеўскай прэміяй міра.

Яўген, адзін з удзельнікаў сустрэчы, пачаў свій выступ наступнымі словамі:

“Калі мяне затрымлівалі, я на ўсю моц крычаў: паведаміце «Вясне» маё імя і прозвішча”.

Беларусы Бруселя падчас акцыі салідарнасці

Беларусы Бруселя трымаюць партрэт Алеся Бяляцкага падчас акцыі салідарнасці

Узнагароджанне Алеся Бяляцкага Нобелеўскай прэміяй міру беларусы святкавалі і на вуліцах Бруселя. А таксама нагадалі свету пра сотні палітвязняў у Беларусі.

Уладзімір Вялічкін на канферэнцыі ў Празе з нагоды ўзнагароджання Алеся Бяляцкага Нобелеўскай прэміяй міру

У Празе 10 снежня адбылася сустрэча з нагоды ўзнагароджання старшыні ПЦ “Вясна” Алеся Бяляцкага Нобелеўскай прэміяй міру. У мерапрыемстве браў удзел праваабаронца з Берасця Уладзімір Вялічкін, які стаяў у вытокаў праваабарончага цэнтру «Вясна». У канферэнцыі бралі ўдзел прадстаўнікі «Мемарыялу» і «Цэнтру грамадзянскіх свабод». Таксама прысутнічалі міністр замежных спраў Чэхіі ды старшыня ніжняй палаты парламенту Чэшскай Рэспублікі.

Берасцейскі праваабаронца выступіў з прамовай, у якой казаў аб тым, што Алесь Бяляцкі шмат год свайго жыцця прысвяціў праваабароне:

“І тое, што ён цяпер за кратамі — плата, якую плаціць «Вясна» за прыхільнасць ідэалам дэмакратыі і свабоды. Але ж такую ж горкую плату — зняволяннем і здароўем — аддаюць цяпер тысячы беларусаў. І нягледзячы ні на што, негледзячы на зняволенне сябраў і валанцёраў нашай арганізацыі, нягледзячы на вялізарныя тэрміны зняволення тым, каго паспелі ўжо асудзіць, «Вясна» жыве. Праваабарончы цэнтр «Вясна» працягвае дакументаваць нечалавечыя ўмовы ўтрымання палітвязняў, аказваць дапамогу тым, каго пераследуюць. А Нобелеўская прэмія Алесю Бяляцкаму, расійскім праваабаронцам з «Мемарыялу» ды ўкранскім праваабаронцам з «Цэнтру грамадзянскіх свабод» мусіць служыць напамінам уладам усяго свету: толькі з моцнай ды вольнай грамадзянскай супольнасцю магчымае існаванне паспяховай ды ўстойлівай дэмакратыі.”

Факельнае шэсце ў Осла пасля ўрачыстай цырымоніі ўзнагароджання Нобелеўскай прэміяй міра. Фота Human Rights House Foundation

Факельнае шэсце ў Осла пасля ўрачыстай цырымоніі ўзнагароджання Нобелеўскай прэміяй міра. Фота Human Rights House Foundation

Факельнае шэсце ў Осла пасля ўрачыстай цырымоніі ўзнагароджання Нобелеўскай прэміяй міра. Фота Human Rights House Foundation

Пасля ўрачыстай цырымоніі ўзнагароджання лаўрэатаў Нобелеўскай прэміяй міру, у Осла адбылося традыцыйнае факельнае шэсце на знак падтрымкі і салідарнасці з усімі праваабаронцамі.