Пракуратура адмаўляецца паведамляць інфармацыю аб раненнях і смерцях на мірных акцыях пратэсту
Паранены ўдзельнік акцыі пратэсту ў Мінску. Фота з сацыяльных сетак
Юрыст «Вясны» Павал Сапелка атрымаў адказ на свой зварот у пракуратуру Мінска наконт непрапарцыйнага прымянення фізічнай сілы, зброі і спецыяльных сродкаў, катаванняў і жорсткага, бесчалавечнага абыходжання супрацоўнікамі сілавых ведамстваў да затрыманым ўдзельнікам мірных акцый пратэсту. З адказу пракуратуры вынікае, што ведамства не гатова браць на сябе адказнасць за расследаванне названых фактаў.
Аб чым прасіў праваабаронца?
У звароце ў пракуратуру Павел Сапелка прасіў распачаць крымінальную справу па шматлікіх фактах, якія падпадаюць пад ч. 3 арт. 426 КК (Перавышэнне ўлады або службовых паўнамоцтваў) і ч. 3 арт. 455 КК (Злоўжыванне ўладай, перавышэнне ўлады альбо бяздзейнасць улады), учыненых супрацоўнікамі міліцыі і вайскоўцамі. Таксама праваабаронца прасіў звярнуць увагу на факты ўтрымання затрыманых і арыштаваных у непрыстасаваных умовах і ўстановах і прымянення да затрыманых катаванняў і жорсткага, бесчалавечнага абыходжання (пакідання без ежы, вады, утрыманне ў перапоўненых камерах і г.д.).
Акрамя таго Сапелка прасіў пракурора горада паведаміць аб колькасці паступіўшых у гарадскую і раённыя пракуратуры па Минску паведамленняў аб раненні і смерці асобаў з прычыны прымянення фізічнай сілы, спецсродкаў, зброі, баявой і спецыяльнай тэхнікі на акцыях мірных пратэстаў з 9 па 13 жніўня.
Павел Сапелка: "Бяздзейнасць пракуратуры будзе прычынай, па якой стануць страчаныя доказы злачынстваў"
Што адказала пракуратура?
З адказу пракуратуры Мінска за подпісам намесніка пракурора Д. Касцюкевіча вынікае, што само ведамства займацца расследаваннямі катаванняў, жорсткага абыходжання, а таксама ініцыяваць узбуджэнне крымінальных спраў супраць супрацоўнікаў міліцыі не збіраецца. Заяву Паўла Сапелкі ў частцы довадаў аб неправамернасці дзеянняў супрацоўнікаў міліцыі і здзяйсненні імі злачынстваў па артыкулах 426, 455 КК пракуратура перанакіравала начальніку ўпраўлення Следчага камітэта па Мінску. Што тычыцца довадаў аб парушэнні парадку і ўмоў утрымання адміністрацыйна затрыманых і арыштаваных, то іх пракуратура перанакіравала ў ГУУС Менгарвыканкама. Цяпер праваабаронца чакае адказ з гэтых двух ведамстваў.
Таксама пракуратура адмовіла Паўлу Сапелку ў прадастаўленні інфармацыі аб раненнях і смерцях на акцыях пратэсту, абгрунтаваўшы гэта тым, што гэтая інфармацыя не закранае канкрэтна яго правы і законныя інтарэсы. У той жа час у адказе пазначана, што па зваротах грамадзян аб прымяненні ў дачыненні да іх фізічнай сілы супрацоўнікамі органаў унутраных спраў у дадзены момант праводзяцца праверкі, па выніках якіх будзе дадзена прававая ацэнка дзеянням супрацоўнікаў.
Чаму інфармацыя пра параненых і смерці павінна быць даступная грамадскасці?
Павел Сапелка не пагадзіўся з адмовай у прадастаўленні інфармацыі аб параненых і смерцях і накіраваў пракурору скаргу на дадзены адказ, у якой яшчэ раз просіць паведаміць гэтую інфармацыю. У прыватнасці, юрыст адзначае, што ў адпаведнасці з артыкулам 15 Закона Рэспублікі Беларусь "Аб інфармацыі, інфарматызацыі і абароне інфармацыі", інфармацыя дзеліцца на агульнадаступную і тую, распаўсюджванне і (або) прадастаўленне якой абмежавана.
У адпаведнасці з артыкулам 16 гэтага закона, не можа быць абмежаваны доступ да інфармацыі, распаўсюджванне і (або) прадастаўленне інфармацыі аб дзейнасці дзяржаўных органаў, аб стане злачыннасці, пра факты парушэння законнасці.
Таму інфармацыя аб выкананні або невыкананні закона супрацоўнікамі падраздзяленняў МУС, а таксама звесткі аб колькасці параненых і загінулых у выніку прымянення фізічнай сілы, спецсродкаў і зброі з'яўляюцца агульнадаступнымі, і іх прадастаўленне не можа быць абмежавана.
